Gösterim
tarihi: 15 Temmuz 2011Yapım: 2011
Oyuncular: Bruce Greenwood, Michelle Williams, Neal Huff, Paul Dano, Rod Rondeaux, Shirley Henderson, Tommy Nelson, Will Patton, Zoe Kazan
Tür: Western
Senaryo: Jonathan Raymond
Yönetmen: Kelly Reichardt
A) MEEK'S CUTOFF FİLMİNİN GÖRÜNTÜSEL ANLATIMI
Todd
Haynes'in yapımcılığını üstlendiği Meek's Cutoff(Kestirme Yol) 19. yüzyılda
yaşamış deneyimli dağcı Stephen Meek'in yaşadıklarından uyarlanan bir western.
Hiçbir şey bilmemesine rağmen bir kestirme yol bildiğini iddia eden Meek onları
çölün orta yerine sürükler. Film öncelikle grubun bir nehirden hayvanlarla
yük arabasının geçirilmesini gösterir. Film Cascade Dağlarını aşmak üzere
Meek'i rehber olarak tutup batıya doğru göç eden bir grubu takip ediyor. Grup
birkaç günlük yolda içmek için nehirden fıçılara su doldururlar. Toparlanıp
yola koyulurlar. Önde atının üzerinde Week, arkada yük arabaları ve hayvanlarla
grup ilerler. Gece uyumak için bir yerde mola verirler.
"Yaratılmış olduğun toprağa dönünceye dek ekmeğini alın
teri dökerek kazanacaksın. Çünkü topraksın, topraktan yaratıldın ve yine toprağa
döneceksin. Adem karısına Havva adını verdi. Çünkü o bütün insanların anasıydı.
Rab Tanrı Adem'le karısı için deriden giysiler yaptı, onları giydirdi. Sonra
şöyle dedi: 'Adem iyiyle kötüyü bilmekle bizlerden biri gibi oldu. Şimdi yaşam
ağacına uzanıp meyve almasına, yiyip ölümsüz olmasına izin verilmemeli.' Böylece
Rab Tanrı, yaratılmış olduğu toprağı işlemek üzere Ademi Aden bahçesinden
çıkardı. Onu kovdu; yaşam ağacını denetlemek için Aden bahçesinin doğusuna
Keruvlar ve her yana dönen Alevli bir
kılıç yerleştirdi." Jimmy(çocuk) İncil'den bu dizeleri okurken anne ve babası
masada onu dinlemekte gruptakilerde gündelik işlerini yapmaktadırlar. Tekrar
yola koyulurlar. Meek Jimmy'e yol boyunca uydurduğu hikayeleri anlatır.Grup
mola için bir arazide durduğunda bayanlar çalı çırpı toplamak için işe
koyulurlar. O sıra da eşlerinin kendilere söylemeye tenezzül etmediği aralarında
konuştukları bir olayı konuşurlar. Gately'in Stephen Meek'i asmayı istediğinden
bahsettiklerini söyler Glory, Emily'ye.
Emily gece yürüyüşe çıktığında eşine bu durumdan bahseder.
Solomon Meek'in kendilerine bilerek yanlış yolu tarif ettiğini söylentilere
göre Amerikalı göçmenlerin sırtından para kazanmak için tutulmuş olduğunu
anlattı. Bu söylentiyi mantıklı buldular. Meek'in şuan Poiute kırsalında
olduklarını söylediğinden bahsetti. Aynı zamanda burada yaşayan kabilelerin
korkunçluğunu da Meek'in anlattığı kadarıyla anlattı eşine.Meek 2 hafta sonra
dağları aşacaklarını söylemesine rağmen 5 hafta geçmiş ve ortada dağ bile
yoktur. Grup artık bitkin, yorgun, aç ve susuzdur. İsyan etmenin eşiğine
gelmişlerdir.Fakat umutları devam ettiği için birkaç gün daha zaman verirler
Meek'e. Grup gündüzleri yollarda geceleri uygun buldukları yerde uyumak için
mola vererek ilerler.Grup Meek'e sürekli sorular sorar artık haftalardır
yollarda olmaktan bıkmışlardır. Ne suları ne de yiyecekleri pek bir erzakları
kalmamıştır.
Emily Bay White ve hamile eşi Glory'ye yahniyle ekmek yapmak
için yoğurduğu hamurdan getirir.Gece ateşin başında konuşurlar. Bu toprakların
Amerikalılara mı İngilizlere mi yoksa Kızılderililere mi ait olacağını
konuşurlar. Meek Amerikalılara ait olacağını düşünür. Kızılderililerin
tehlikeli yabani ve insan yerine konulmayacak bir ırk olduğunu düşünen biridir
Meek. Sabah yola koyulduklarında Emily bir tepelikte atıyla onları seyreden bir
kızılderili görür ve çok korkar.
Grup susuz kalmıştır. Bir akarsu görürler fakat su
alkaliktir. Yani sudan hayvanlar bile içemez. Erkekler aralarında hangi yönden
gideceğine dair görüş birliğine varmaya çalışır. Artık Meek'i dinlemiyorlardır.
Onun aslında yolculukla ilgili bir şey bilmediğini yolu bulmaya çalıştığını
anlarlar kendi istedikleri yönden kuzeyden gitmek isterler.
Emily çalı toplamak için çıktığında kızılderili ile yüz
yüze gelir ve çok korkar adam hemen
uzaklaşır oradan. Emily koşup tüfeğini alır ve havaya iki el ateş eder.Meek, Emily'ye kızılderilinin görünüşünü , yüzünde
boya olup olmadığını, vb. sorular sorarak angi kabileden olduğunu anlamaya
çalışır. Cayuseler diye bir kabileye ait olabileceğini ve kadınlara karşı
oldukça merhametsiz olduklarını Emily'yi öldürmediği için şanslı olduğunu
anlatır. Kızılderililerin vahşi ve insan tüccarlığı yaptıklarını anlatır. Bu
gece grup daha tedbirli davranır. Sabah su bulmak için yola koyulurlar. Emily
Meek'e ufak yollu bir tartışma açar kaybolduklarını ima eder Meek ikna edici
sözler söylemeye çalışır. Emily'den etkileniyordur fakat kadın evli olduğu için
bunu belli etmez. Emily ise Meek'ten ilk günden beri hiç hoşlanmamıştır. Yolda
bu kez Jimmy kızılderiliyi görür ve gruba söyler. Emily'nin eşi Solomon ve Meek
yakalamak için yola çıkarlar. Bir süre sonra kızılderili ile gelirler. Emily ve
adam arasında sert bir bakış geçer.Güneş batana kadar onu öldürmeleri
gerektiğinden bahsederler. Solomon'a fikri sorulduğunda yerli olduğu için suyun
yerini de bileceğini ve öldürmemeleri gerektiğini söyler ve buna karar
verirler.Grup sürekli suyun yerini sorarak Kızılderiliyle anlaşmaya
çalışırlar.Bir türlü iletişim kuramazlar. Grup artık yorgun bitkin düşmüştür.
Emily kızılderiliye ufak yardımlarda bulunur(su, yemek vs.). Günler böyle geçer
grup yollardadır rehin aldıkları kızılderili ile.
Zor şartlarda yola devam ederler artık Meek'i dinlememekte
kararlıdırlar. Kızılderilinin de yardımıyla ilerlerler. Meek tuzak olduğunu ve
Kızılderinin bunu planladığını söylesede grup dinlemez. Yol boyunca başlarına
gelmeyen kalmaz ve artık bıkmışlardır. Dağları aşınca yeşil büyük bir ağaç
görürler ve artık suya ulaştıklarını anlarlar. Kızılderili onları suya
ulaştırmış, kendilere yapılanlara rağmen bu iyiliği yapmıştır. Emily bunu
farkındadır ve ona minnettar kalır aynı zamanda yol boyunca kızılderiliyi
Meek'ten korumuştur. Meek her defasında kızılderiliyi öldürmek istemiştir. Grup
sevinç içerisinde ağacın etrafında dolanır ve
suyu buldukları için rahatlamışlardır artık susuzluktan ölecekleri için
endişelenmeyeceklerdir. Film de toplumsal cinsiyet medeniyet , ırk , erkeklik
gibi kavramları ve western türünün kendisini ustalıkla ele alıyor.
B) GÖSTERGE ÇÖZÜMLEMESİ
Gösterge: İnsan, zaman, hayvanlar,mekan,doğa,nesne,zemin
Gösteren:Cascade dağları,kızılderili,doğal mekanlar, ağaç su,
akarsular, kutsal kitap(inicil)
Gösterilen:Uzaklık,bilinmeyen
yerler, ırkçılık, toplumsal cinsiyet, erkeklik, medeniyet, western tür,
merhamet, yardımlaşma, açlık-susuzluk,göç
Filmde western türünü ustalıkla izleyiciye anlatıyor. Yol boyunca
yaşanan tükenmişlik, açlık, susuzluk, gerginlik, ırkçılık,medeniyetler gibi
konuları izleyiciye sunuyor.
C) DİZİSEL VE DİZİMSEL GÖSTERGE
Bu başlık altında, filmdeki ikili zıtlıklar
belirtilmektedir. Bunlar;
Kadın-erkek
yerli halk-medeniyetlik
Yalan-doğru
Güven – Güvensizlik
D)KODLAR
Filmde kullanılan başlıca kodlar,dizisel çözümlemede
belirttiğimiz göstergelerdir.Film western türünün iyi bir örneğidir. Irk
ayrımcılığı, kadın-erkek ilişkileri, medeniyet sadece yollarda geçen bu film de
yol boyunca bütün bunları anlatmıştır.
E) METAFOR VE METONOMİ
Metafor olarak filmin başında akarsuyu görüyoruz. Daha sonra
Jimmy'nin İncil'den bir alıntı okumasıyla devam ediyor. Alıntıda Adem ile
Havva'dan bahsediyor aynı zamanda Aden bahçesinden ve topraktan geldiğimiz
toprağa gideceğimizden bahsediyor. Bütün bunlar filmin ana temaları olan
toplumsal cinsiyet, ırk ayrımcılığı, kayboluş temalarını da yansıtıyor.Film'in
başlarında gruptan birinin ağaca LOST sözcüğünü kazıması da ayrı bir
metafordur. İzleyiciye yolunu bilmeyen ışığı olmadan gittikleri yönü nasıl bir
süreçte yaşayacaklarını anlatır.
F) SONUÇ
Meek's Cutoff(Kestirme Yol) filmi, bütün bu kurgu ve olay
örgüsünün sonunda ismiyle de bütünleşik biçimde bize western filmin iyi bir kurgusunu bize sunar
ve insanlar arasında çıkan ırkçılığa medeniyet savaşına dikkat çekerek bunu
Kızılderili-Amerikalı ikilisi arasında anlatır.Yolunu kaybetmiş ama farkına
sonra varan bir grubun kir pas içinde, aç, yorgun, susuz ve sabırsız
durumunu bize anlatır. Film toplumsal
cinsiyet, medeniyet, ırk, erkeklik gibi kavramları ve western türünün kendisini
ustalıkla ele alıyor.