FİLMİN
KİMLİĞİ
FİLMİN ADI : FAUST
YÖNETMEN: Alexandr
SOKUROV
TÜR: DRAM
VİZYON TARİHİ: 29 Haziran
2012 (2s 14dk)
SENARYO : Alexandr
SOKUROV
ESER : GOETHE
ÜLKE: Rusya
KONUSU
Goethe’nin bilginin arayışı
hakkındaki trajedisinden esinlenen Faust, ruhunu şeytana satan kahramanını
izliyor. Filmin baş kahramanı Faust, felsefeyi, tıbbı, doğa bilimlerini,
teolojiyi araştırmış, gençlik ve olgunluk çağını yeryüzünün sırlarını çözmek
için tüketmiştir. Bütün hayatının muhasebesini yapmakta ve sonuç olarak gerçeğe
ulaşamadığını anlamaktadır, içerisinde asla dolduramadığı bir boşluk ve
binlerce cevaplayamadığı sorusu vardır. O dönemde ülkede veba hastalığı
sarmıştır ve herkes Faust tan yardım istemektedir. Herkes gibi Faust ta
yoksulluğun nimetlerinden yaranlanmaktadır ve bir gün güzel ve genç Margarete
aşık olur ve şeytanla anlaşma imzalar. Film bize Faust un; tanrı,aşk ve şeytan
arasında ki serüvenini anlatır.
GÖSTERGESEL
ÇÖZÜMLEME
GÖSTERGE
|
İnsan
|
Mekan
|
Nesne
|
Doğa
|
Zemin
|
GÖSTEREN
|
Faust, Wagner,
Margarete
,Mauricius(şeytan)
|
Faust un , Şeytanın,Öğrencisinin,
aşık olduğu kadının evi. Kilise, orman
ve sokaklar..
|
Yüzük, kitap, kafes,baston ya da asa,
|
Orman
|
Kurgulanmış ve doğal mekanlar
|
GÖSTERİLEN
|
İnsan ruhunu aramak, sadakat ve
sadakatsilik, güzelliği ile erkeğe karşı kullanılan kadın, tanrı yolundan ve
insani değerlerinden çıkma..
|
Belirli bi bölgede birbiriyle ilişki
içinde olan insanların yaşadığı ortamlar ve o yaşamlarla ilgi ip uçları..
|
Maddi ve manevi deger, hayatı anlamak,
hükmetme, muhtaç bırakma,güç, aitlik
|
Özgür alan..
|
O döneme aitlik , anlatılmak istenen
konuyu güçlendirme
|
DİZİSEL VE
DİZİMSEL ÇÖZÜMLEME
Usta
- Çırak
Ölü
- Diri
Hasta
- Sağlıklı
Zengin
- Fakir
Masum
- suçlu
Aç
- Tok
Doğrular
- Yanlışlar
Güzel
- Çirkin
Aşk
- Kaybetme korkusu
İnanç
– İnançsızlık
FİLMİN
KISA ÖZETİ
Faust, ömrünü insan
ruhunu , gerçekliği aramaya adamış bir doktor. Veba salgını ve uç ekonimiye
sahip bi toplumda yaşam mücadelesi vermektedir. İnsanların açlıktan
birbirlerine zarar verebileceği, ellerinde ne varsa satıp yerine karnını
doyurabilecek bişeyler almaya çalışan ya da bu şekilde para bulmaya bir toplum.
Faust ta bu şekilde para bulmaya çalışırken şeytanla tanışır ve ona para
karşılığı verebilecek bişeyler arar. Oysa şeytanın amacı farklıdır. Beşeri olan
şeyleri fausta tekrar hatılatıp tanrıyla arasına girmektir. Bunun için
kullanabileceği en büyük silahta şehvettir. Genç ve güzel bir kadın olan
Margarete a olan ilgisini fark eden şeytan, Faust la ruhu karşılığı yapacağı
anlaşmanın tohumlarını ekmeye başlar.
Faust u , Margarete a olabildiğince
yaklaştırır ve bunu yaparken insanların zayıflıklarından yararlanmakta tereddüt
etmez. İşler içinden çıkılamaz bir hal aldığında ise Faust ta ruhu karşılığı
imzalayacağı anlaşmayı yaparlarsa, Margarete ın onun olacağını söyler. Aşk ve
şehvetten gözü dönen Faust mürekkebi olmaması durumunda anlaşmayı kanıyla
imzalar. Ama şeytan sözünde durmaz ve ruhunu aldığı Faust a hükmetmeye çalışır.
KARAKTERLER
Faust: Kumral,
mavi gözlü, orta yaşlık, olgun görünümlü, vicdanlı biri. Yaşamı sürekli
sorgulayan ve anlamaya çalışan sakin biri.
Mauricius (şeytan): Beyaz tenli , dökük cılız saçlı, dar
omuzlu ama aşağıya doğru genişleyen biçimsiz fiziğiyle yerine göre yaşlı,
yerine göre genç hareketlerde bulunan kurnaz, vicdansız, komik bir adam.
Margarete: Sürekli toplu sarı saçları, beyaz
teni, masum gözleri, küçük dudağından kocaman gülümseme oluşturuşuyla hayranlık
bırakan genç ve diri bir kadın.
Wagner: Kumral, renkli gözlü, ustasına (faust) hayran,
şapşal haraketler sergileyen bir adam
ANLATIMSAL ÇÖZÜMLEME
Film insan
ruhunun bedendeki arayışıyla başlamaktadır. Bunun üzerine Fasut un ‘tanrı
heryerdedir ,öyleyse hiçbir yerdedir’ yorumu üzerine öğrencisinin ‘para
neredeyse, şeytanda oradadır’ söylemi ‘şeytanın’ ne şekilde karşımıza çıkacağı
merakını uyandırmaktadır. Daha sonra; öğrencisinin kadavraların parasını nasıl
ödeyeceklerini sorması, Faust un sokağa çıktığında gördüğmüz halkın durumu,
babasının yanına para istemek için gidip, babasının kendisine gelen yemeği bile
oğluyla paylaşmaması, yaşanan ülkenin ne kadar sefalet içerisinde olduğunu bize
sergiliyor. Tabikide zengin kesimin varlığıda söz konusu.
Babasının yanından çıktığında sokakta yiyecek
için ufak bi çocuğu sıkıştırmış iki kişiyle karşılaşıyor ve çocuğa yardım
ediyor. Bu davranış Faust un ne kadar çaresiz olursa olsun vicdan sahibi bi
insan olduğunu vurguluyor. Yolda yürüken, insanları incelerken, her an sürekli
hayatı sorgulayan bu adam para edecek değere sahip olduğunu düşündüğü yüzüğünü
satmaya şeytanın yanına gidiyor. O kişinin şeytan olduğundan henüz haberi yok
Faust un. Şeytan yüzüğün çok degerli olduğunu fakat bunun için ona para
vermeyeceğini söylüyor. Ondan bir kitap imzalamasını istiyor ve ilk defa bu
sahnede mürekkep alacak parası dahi olmadığını öğreniyoruz. Şeytan kendin
mürekkebini vererek imzalatıyor. Daha sonraki sahne Faust öğrencisinin evinde
kitap okuyor ve yime araştırması üzerine sohbet ediyorlar. Faust tan rahatsız
olan evin sahibesi ayaklarını yıkarken sıcak su dökerek ve ardından şeytanın
eve girmesini izin vererek bunu belli ediyor.
Şeytan
gelir ve fasutu götürür , kadınların çamaşırları yıkadığı bir mekana ve orda
margarete ı görür. Şeytan komiktir ve kadınları güldürür. Soyunur ve suya girer
. insan gibi görünen bi vücudu vardır ama erojen bölgesi ter taraftadır. Herkes
şeytana bakar ve güler ,onu incelerler. Daha sonra Faust un Margarete a olan
bakışlarını farkeder. Oradan çıkıp bir meyhaneye girerler. Orada bir grup asker
içki içerler. Faust alışkın olmadığı bu yerde tedirgin bi şekilde otururken
şeytan ortalarda dolanmaktadır. Meyhanenein sahibi gelip faustla sohbet eder
ama sonradan konuyu alaya alır. Şeytanın verdiği siperişleri getirmeye gider.
Ardından faust kalkar ama meyhanenin sahibi buna izin vermez ve hesabı kimin
ödeyeceğini sorarken bir arbede yaşanır. Şeytan biraların tadı hakkında kötü
konuşunca tartışma başlar bir genç arasında. Eline keskin bir nesne alır ve
şovuna başlar. Duvarı delerek ordan şarap akıtmaya başlar. Herkes çıldırmış
gibi şarap içmeye çalışır. Şeytanın atıştığı askerde tadına bakar ve tıpkı
şeytanın yaptığı gibi şaraba kötü yakıştırmalar yapar. Atışırlarken şeytan öyle
bi atak yapar ki . arkadan habersiz bi şekilde elinde sivri nesneyle yaklaşan
Faustun üstüne itekler genç askeri. Kimse bu durumu farketmen şarabı içme
derdinden. Şeytanın ısrarıyla orayı terk ederler. ‘ şimdi ne yapacaksın?’ der
şeytan Faust a, ne kadar gerçek bilinse ve faust kaza olduğunu söylesede artık
suç onun olmuştur bu soruyla. Yürürlerken margarete ı görürler, elinde çamaşır
sepeti eve gidiyor tün kadınlar gibi. Faust da peşinde , kendine hakim olmadığı
çok belli olan bi hareketle kızın boynuna doğru eğilir ve koklar
Hemen
ileride kafes içinde vebalı bir insan ve karşısında ki evde ölmüş birisi . Bir
kalabalık toplanmıştır ve Faustun babasıda gelmiştir şeytanı orada görünce
bağırıp, küfredip, darp etmeye çalışır. Faust uzaklaştırır ve burda anlarız ki
Faustla Şeytan arasında bir bağ kurulmaya başlanmıştır. Mergarete ı evlerine
kadar takip ederler ve meyhanede ölen gencin ,kızın abisi olduğunu öğrenirler.
Bu durum da şeytan faust a yardımcı olur ve gün geçtikçe faustu kendisine
bağlar. Paylaşımları artmaya başlar. Hemen para bulur ve kızın annesine oğlunun
ölümünün kaza olduğunu faust un adını ifşa etmeden söyler. Kadın bu kazaya
neden olanı ve parayı kimin verdiğini merak eder ama pekte sorgulamaz. Cenazede
faust margarete ın yanına gelir ve eline dokunur. Onu ne kadar fazla
arzuladığını ve ona sahip olabilme isteğini hissedebiliriz.
Ormanda dolaşmaya çıkarlar ,faust margarete
ayrı annesi ve şeytan ayrı . şeytan annesini oyalamaktadır fakat bu uzun
sürmez. Annesi faust la başbaşa görünce kızı hırpalamaya başlar. Annesiyle
anlaşamadığı aşikardır. Kadın donuk suratlı, katı ve merhametsiz bi görüntüye
sahiptir. Daha sonra kızı kilisede hangi gün ne şakilde göreceği ve konuşacağı
aklını fausta yine şeytan verir. Kilise günü şeytan papazı oyalarken faust
papaz kısmında kızı inleyecektir. Olaylar aynen de böyle olmuştur. Kız papaza
(faust) annesinden nefret ettiğini bunun bi günah olduğunu ve bunun için
tanrıdan af dileğini söyler. Sonra faust çıkar kabinden bunun bir günah
olmadığını söyler biraz konuşurlar.- Yalnız kız kiliseye gelirken faust un
öğrencisi yolunu keser ve kendisinin faust olduğunu Faust un yalan söylediğini
söyler. Faust u çok seven ve ömrünün sonuna dek onu görmek isteyen öğrencisi
faustun yerinde olmak istemiştir. Kendisi ruhunu şeytana satarken belki de bunu
istemişti–
Kız eve
gider ,meyhane ve daha sonrasında faust u takip eden bir çift göz annesine
oğlunu faust un öldürdüğünü söylemiştir bile. Kız da bunu öğrenir ve faustu
görmeye gider. Yatağında yatan faust kızı görünce afallar ,toparlanarak buyur
eder. Kız oturur ve uzun süre bakışırlar. Tam giderken sorar kız. ‘Kardeşimi
sen mi öldürdün?’ hayır cevabını duymak ister ama faust doğruyu söyler. Artık
herşey daha karışık durumdadır. Şeytan dan yardım ister ama şeytan ruhu
karşılığında kızın onun olacağını söyler. Yine mürekkep yoktur ama daha önce
aralarında lafı geçtiği üzre faust imzayı kanıyla atar. Bir sonra ki karelerde
kız su kenarında bir yerdedir intihar etmek üzre gibi durmakta. Faust
arkasından yaklaşır ve beraber suyun dibine dalarlar. Uyandıklarında annesinin
odasında çıplaklardır. Faust bir rüyada gibi kalkar ve çıkar oda dan Bu sırada
şeytan pencerede yanındaki yaratıkları içeriye yollar.
Faust çıktığında ona zorla zırh giydirir ata
bindirir ve uzak bir yere doğru yol alırlar. Gittikleri yerde öğrencisi ve bir
kaç kişi daha faustun üstüne saldırır ve onları bırakmamalarını söylerler.
Yaşanılacak bi yer olmayan kayalık bir yer. Ne yatacak ne de barınacak bir yer
değil. Kuş uçmaz kervan geçmez deyimi tam buraya göre. Şeytan faustun elinden
tutar ve seninle işimiz bitmedi diyerek çekip çıkarır aralarından.biraz daha
yürürler bu sırada dikkati çeken yer faust un tanrıya yalvarmasıdır. İnsanların
en zor zamanlarında tanrının akıllarına gelmesi ve yakarması burada da vardır.
Her insan gibi faust ta bunu yapmaktadır. Faust şeytana kendisine yalan
söylediğini söyler, margarete nin onun olacağı konusunda ki anlaşmalarını
hatırlatır. Buna karşılık Şeytan artık faust un sahibi olduğunu ona ait
olduğunu söyleyince faust şeytanı yere devirir ve üzerine koca taşlar atarak
onu etkisiz hala getirir. Arkasına döner ve hür olduğunu düşünen bi tavırla
gider.