GÖSTEREN (Düz Anlam) :
İnsan (kadın, çocuk), arka zeminde doku, ışık
GÖSTERİLEN (Yan Anlam): Koruma içgüdüsü, düşünme eylemi,
toplumda kadının
Resme ilk bakışta algılanan; bir kadın figürünün
resmin merkezinde olduğu ve bu kadının bedeninde , sol yanında kalbin bulunduğu
yerde kıyafetini sol koluyla tutarak gösterdiği sarıp sarmaladığı koruduğu
çocuğu açıkça görülmektedir. Bebeğin ise kafası beyaz ve içi boş bir şekilde
görülüyor ve sol elini kafansına getirerek düşünme eylemini gerçekleştirdiği
hissediliyor. Tam gövdeye kadar görünen kadın bedeni siyah bir örtü ile örtülüdür sol koluyla
kıyafetinin bir kısmını açtığında hem çocuğu hem de sol bacağı görülmektedir. Kıyafetin
içinden görülen yerleri , kadının yüzü ve çocuğun kafası , kolu beyazdır.
Kadının saçları yüzünün bir kısmını kapatmakta ve sadece ağzı görülmektedir.İlk
bakışta fark edilmeyen ancak resmi, kıyafetin bitim yerinden ikiye bölen siyah
bir alan bulunuyor bu siyah alanda kadının ayağını görüyoruz ve ayak parmağının
devamında imza görülüyor çok dikkatli bakılmadığı takdirde ayağın bir parçası
gibi algılanıyor. İki figürde de siyah ,beyaz kontur ve lekelerle zıtlıklar
kullanılarak ifadenin güçlü ve anlaşılır şekilde aktarımı sağlanmıştır.Arkada sarı, kahverenginin
tonları ve siyah kullanılarak açıklı koyulu tonlarla bir doku oluşturulmuştur
ve bu doku resme üç boyut etkisi vererek derinlik katmıştır.Aynı zamanda doku
kırışmış bir bez parçasını andırmaktadır.Figürlerde ise arka zeminin aksine iki
boyutlu olduğunu görüyoruz.Buna rağmen merkezdeki figürün arkasında ışık olması
dikkati anne ve bebeğe çekiyor.
İNSAN (KADIN): Kadınlara yüklenen en önemli
toplumsal rol, analıktır.Kadınlar toplumsal olarak ‘’ev kadınlığı’’ ve ‘’analık’’ın
uzantısı olan işlevleri yerine getirirler.Eğitimi önemsenmemiş, bir eş ve anne
olarak düşünülmüştür.Kadınlara ilişkin böyle bir anlayış kadını toplumdan
giderek soyutlanmaya iter. Oben Yılmaz’ın çalışmasında da kadının siyahlarla
örtülü bedeni ve kucagındaki çocuğa dikkat çekilmesi ile bir kadın olarak
gizlenmek zorunda kaldığı, kadınlığın saklanılacak utanılacak bir şeymiş gibi ve toplumda sadece bir anne olarak var olmak
zorundaymışçasına kapatıldığı vurgulamış olabilir.Bununla birlikte kadının
yüzünün, görülen yerlerinin bacağının beyaz olması ile bu anlayışın yanlış
olduğunu ve bütün renkleri içersinde barındıran beyaz renk ile kadının
saflığının ve temizliğin simgesi olduğunu görebiliriz.Beyaz renk, asaleti,
masumiyeti, istikrarı ve devamlılığı temsil eder.Çalışmada da görüldüğü gibi
beyazın diğer renklerle uyum sağlayan , tamamlayıcı ve dengeleyici bir renk olarak
kullanılmanın yanında kadın bedenin saklanılacak bir şey olmadığını bu rengin
masumiyetiyle ifade edilmeye çalışılmıştır.Kadının kıyafetinin siyahlığı da
dikkat çekmektedir.Aslında siyah renk yoktur.Bundan dolayı doğada siyah renk
bulunmaz, fakat ışığı emen ve yok eden siyah, hüznü yalnızlığı, sıkıntıları ve
endişeleri hatırlatarak karamsarlığı arttırıcı etkiler gösterebilir.Siyah renk
aynı zamanda gücü ve ağırbaşlılığı da
temsil etmektedir.
Bu yönüyle
kadının yalnız başına güçlü ve ağır başlı bir anne olarak çocuğunu büyüttüğünü
anlayabiliriz.
İNSAN (çocuk) : Çocuk bakıma korunmaya sevgiye
muhtaçtır kendisine bu sevgiyi gösterecek en yakın kişi
annedir.Anne resimde de olduğu gibi kalbinin hizasında onu kendi canının bir
parçası olarak koruyup kollamaktadır.Ancak
burada çocuğun yüzü görülmemekte saflığını temsilen belki de herhangi bir ifade
yerine beyaz bir leke olarak kullanılmıştır.Aynı zamanda çocuğun bedenin ve sağ
kolunun siyah olması anneye olan bağımlılığı onun düşüncelerinin etkisinde
kaldığını ,annenin toplum yüzünden büründüğü rol ile çocuğu da aynı şekilde
farkında olmadan büyüttüğü izlenimini veriyor.Çocuk beyaz olan sol kolunu ise
başına götürerek düşündüğü hissini uyandırıyor .Yarısı siyah yarısı beyaz olan
bedeni ile ikilemde kaldığını,
kalıplaşmış düşünceler yerine kendi düşüncelerini hayat tarzını oluşturmak
istercesine karşı koymaya çalıştığı düşünülebilir.
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ :Kadın
anadır ,doğurgandır.Ancak tarih boyunca da kadın bu üstün özelliğine rağmen
horlanmış, ezilmiş ve sömürülmüştür.Kadınlara bakış açısı ve kadınların belli
kalıplara sıkıştığı anlatılmaktadır. Toplumsal
olarak kadınlığını gizlemek ve sadece
doğurganlığı ve anne olmasıyla toplumda varlığını sürdürmeye çalışmaktadır .İnsan
sosyal bir varlık olarak sürekli değişme ve gelişme özelliği gösterir, resimdeki çocukta bu değişimi ve gelişme
içinde çelişkiler ,sorgulama ve düşünme
yetisiyle gerçekleştirebilir.
Resimden
yola çıkarak hazırladığım bu çalışma anlam alanlarını araştırırken ,
görsel iletinin, toplumsal baskıların
insan hayatını etkilediğini kısıtladığını, toplumundaki kadının yerinin ve
değerinin bilincine varılmadığını ve çocukların kendilerini geliştirerek
ailelerinin yolundan gitmek yerine kendilerini geliştirerek kendi doğrularıyla
yaşamaları gerektiğini gözlemledim.