OBEN YILMAZ’IN BİR ÇALIŞMASININ GÖSTERGEBİLİMSEL AÇIDAN ÇÖZÜMLENMESİ VE İNCELENMESİ 5

Burhan


GÖSTEREN  (DÜZ ANLAM) :
Resmin fonu mavi ve kırmızı renklerden oluşmaktadır. Gökyüzü algısını veren yüzey mavi, yeryüzü algısını veren yüzey ise kırmızı renktedir. Yüzeyin ortasına konumlanmış bir kara kedi ve çengelli iğneyle havaya tutturulmuş dünya bulunmaktadır. Dünya boşlukta durmakta, kedinin ise ayakları yere basmaktadır ve yere gölgesi düşmektedir. Ayrıca kedinin kuyruğu bir soru işareti formunda olmakla birlikte kedinin duruşu aşırı reaksiyon gösterdiklerindeki gibi gövdesi yukarıya doğru gerilmiş durmaktadır. Yüzü de seyirciye dönüktür.

GÖSTERİLEN  (YAN ANLAM) :
Resme bakınca göze ilk çarpan koyu leke etkisiyle kara kedi oluyor. Ardında bu lekeyi destekleyen çengelli iğne ve dünya.. Dünyanın yeryüzü şekilleri ise bildiğimiz harita görünümlerinden farklı olarak bir kahve fincanı etkisinde. Dünyaya tutturulmuş kancalı iğnenin de ortasına denk gelen leke de ise birbirine sarılmış iki figür var. Göz tekrar kediye kaydığında tıslamış bir hali dikkat çekiyor kuyruğu ise bu tıslamanın tam olarak duygusunu vermiyor daha çok soru işareti ile bunu soruyor gibi.
Kara Kedi: Farklı kültürlere göre anlamı değişmekte ama bizim kültürümüzde uğursuzluk anlamını taşımakta. Hatta küçükken kara kedi görünce üç defa saçımızı çekiştirirdik J böylece uğursuzluğundan kurtulacaktık…
Kedi: Öncelikle akla ilk gelen bencil yani kendi isteklerine odaklı olan duyguları olmaları. Bunun yanında diğer anlamları sinsi, inatçı, sıcağı seven, okşanmaktan çok hoşlanan, rahatına düşkün ve temizlik imgeleridir.
Çengelli iğne: Bir kumaşı başka kumaşla birleştirme, birbirine tutturma anlamıyla burada dünyaya iki insanı tutturma metaforudur.
Dünya: Yaşamın bulunduğu yer. Hayatın yeri.
ANLAM BİRİMİ:
Kedilerde var olan karakteristik özelliklere bakıldığında aslında insanoğlununda mayasında olan özelliklerdir. Aramızdaki fark kediler duygularını özgürce yaşamak istedikleri gibi yaşarlarken bizler bu duyguları çerçevesi belli olmuş etik kurallar, genelekselcilik, örf, adet, hukuk gibi anlayışlar dolayısıyla örteriz. Ancak bunlar ne kadar örtpas edilseler de vardırlar ve doğa gereği var olacaklardır.
Dünya bu duyguların yaşandığı, bu duygulara sahip bireylerle dolu. Birçok insanlarca kediler özellikleri dolayısıyla sevilmezler oysa insanların da temel duygularıdır bunlar. Sevilmedikleri için kediler bu yüzden dışlanır, bizler bu özelliklerimizi belirtirsek bizler de dışlanırız.
Resimdeki kedinin en ön yüzeyde belirmesi bize apaçık sunumunu yapar sonra soru işaretiyle sorgulatır. Kedinin tıslaması belki sinirlendiğindendir belki de ürktüğünden…
Dünyadaki yeryüzü şekilleri ise bir karmaşa gibidir. Siyah lekelerin arasından damar damar  su yolları alır. Bu karmaşa, dünyanın çeşitliğine, bireyler ve yaşam çeşitliliğine yorulabilir. Çok iyi seçilmeseler de bu yeryüzü şekillerinde başka hayvanların silüetleri var gibi. Bu aynı zamanda yine hayvan özelliklerinin metoforik anlamda dünya uygulanması gibi ikinci bir anlam daha yaratır.
 Çengelli iğne içerisindeki birbirine sarılmış figürler bir birlikteliği temsil eder gibi. Bu da dünyadaki varlığı, üremeyi aynı zamanda aşk ve sevgi temsil eder gibi…
SONUÇ VE DEĞERLENDİRME:
Oben Yılmaz’ın diğer çalışmalarına baktığımda kedi imgesini yine kullanmış, daha çok kadın ile birleştirmiştir. Buradan hareketle aslında bir kadının kedi gibi olduğu çıkarımında da bulunabilirim. Bu nedenle kara kediyi, karalığından dolayı uğursuzluk olarak değil, biçimsel olarak bu şekilde ifade edildiği anlam olarak karakter özelliklerini kadına mal edebilirim. Sevilmekten çok hoşlanmak gibi…
Dünya imgesindeki yeryüzü şekilleri bir kahve falına bakma hissi veriyor o da anlamını burada buluyor zaten.
Hayvanların özellikleri ile birkaç imge;  işte bir tür yaşam hikayeleri, ilişkiler, huylar…